Albany – Nijmegen, 1947
Toen het hier weer thuis moest worden
en je poogde kwijt te raken wat weg was
toen onder één dak het getalm van de doden
hokte met de drang van de levenden
stond de verwarring op
en jij was alles ineen die kluwen.
Waar woonde je en waar je woonde
was je daar ook morgen nog?
In die chaos hoorde je of hoorde je niet
dat van over de oceaan een stad
het schip van mededogen stuurde
met levertraan voor je mager kind.
In de jas voor jou van een onbekende
zat de hoop geweven, ginds
zonden ze hem naar het geschonden hier
hij voer tussen de verre rivieren.
In de Tweede Wereldoorlog werd Nijmegen zwaar getroffen. Achthonderd doden en een verwoest centrum door een Amerikaans bombardement in februari 1944 en vervolgens nog eens tegen de duizend doden en meer verwoestingen toen de stad tussen september 1944 en maart 1945 frontstad was.
In 1947 stuurde de Amerikaanse stad Albany een eerste schip met hulpgoederen naar Nijmegen. Waarom Albany dat deed en waarom juist naar Nijmegen, kun je lezen op de website van de Stichting Friendship Albany – Nijmegen (FAN). Deze stichting houdt de band in leven die toen tussen de twee steden ontstond (www.stichtingfan.nl).
In 2017 werd die eerste hulp uit 1947 herdacht en de stichting vroeg mij er een gedicht voor te maken. Ik heb het voorgelezen op 17 september 2017, tijdens een bijeenkomst in de Stevenskerk te Nijmegen.
In 2018 kreeg het project van FAN een vervolg met, in de maand mei, een grote tentoonstelling in de hal van het stadhuis van Albany, New York. Mijn gedicht werd voor die gelegenheid vertaald door Julie Miracle en bij de opening van de tentoonstelling voorgelezen door Nick Esposito.
Ook in 2018 maakte de groep ‘Gloed à deux’ er een lied van, dat ten gehore werd gebracht in de Stevenskerk. Ze noemden het lied: Schip van mededogen.
In 2023 werd het bombardement op Nijmegen en de hulp vanuit Albany opnieuw herdacht.
Marijke Hanegraaf Gedichten 